เครื่องหีบอ้อย
เครื่องหีบอ้อยเป็นเครื่องมือหนีบเค้นลำต้นอ้อยให้น้ำอ้อยไหลออกมา โดยใช้วัว ควาย
ดันลูกหีบให้หมุนและนำน้ำอ้อยไปเคี่ยวเพื่อใช้ปรุงอาหารคาวหวาน
เครื่องหีบอ้อยชนิดใช้แรง วัว ควาย ดันคันหมุนลูกหีบนี้ จะใช้หีบต้นอ้อยจำนวนมาก
โดยเก็บน้ำอ้อยไว้กินตลอดปี ปกติหีบปีล่ะครั้ง เครื่องหีบอ้อยที่ใช้ในหมู่บ้านมักมี 2 ประเภทคือ
1. เครื่องหีบพูเกลียว จะมีหีบไม้ 3 ท่อน ขนาดเล็กกว่าหีบพูเกือบครึ่งหนึ่ง ลูกหีบแกะ
หรือถากเป็นลูกเกลียว ลูกหีบแต่ล่ะท่อนมีเกลียวสลับกัน เพื่อเป็นฟันเฟืองหนีบลำต้นอ้อย
2. เครื่องหีบพูทอย ใช้ท่อนไม้ขนาดใหญ่ 3 ท่อนสูงประมาณ 2-3 เมตร ถากเป็นลูก
หีบ โดยทำที่หนีบอ้อยเป็นพูไม้อีกท่อนวางชิดติดกัน จะขุดจะแกะว้าว ลึกลงไปให้ส่วนพูยื่นออกมา
กับส่วนเว้า หมุนเข้าประกอบเข้าพอดี ส่วนประกอบหีบอ้อยชนิดหีบพูเกลียวและหีบพูทอย มีแผ่น
ไม้เจาะรูครอบเข้าเดือยหลวมๆกับลูกหีบ มีลูกหีบตรงการเป็นลูกหีบหลักสูงๆกว่าลูกหีบท่อนอื่น
ซึ่งปลายลูกหีบท่อนกลางจะเข้ากับเดือยกับไม้คานหมุน ชาวบ้านเรียกว่า ไม้คันชั่ง ใช้ยืดกับแอกวัว
ควายที่ใช้หมุน เครื่องหีบอ้อย ฐานรองลูกหีบจะทำรางไม้ให้น้ำอ้อยไหลลงภาชนะได้สะดวก
ก่อนใช้เครื่องหีบอ้อยต้องตัดต้นอ้อย แกะใบเปลือกอ้อยออกแล้ว ใช้คน2-3คน
ใส่ต้นอ้อยให้ลูกหีบหนีบ คนซึ่งนั่งด้านตรงข้ามกันจะตลบปลายอ้อยเข้าลูกหีบอีกท่อนต่อไป ลูก
หีบจะหนีบอ้อยจนแหลก น้ำอ้อยจะไหลมาตามร่องไม้ลงในภาชนะใส่น้ำอ้อย
เมื่อได้น้ำอ้อยแล้ว นำน้ำอ้อยไปเคี่ยวในกระทะจนเหนียวมีสีเหลือง จึงเทใส่
ภาชนะเก็บเอาไว้หรืออาจเทน้ำอ้อยลงบนพิมพ์ไม้ หรือเทบนมุ้งซึ่งมีจานรอง
การใช้เครื่องหีบอ้อยชนิดพูเกลียวและพูทอย ไม่ค่อยมีใช้ เพราะมีการตั้งโรงงาน
ทำน้ำตาลขึ้น ในเขตการปลูกอ้อยโดยเฉพาะ
|