|
|
|
วันปิยะมหาราช
วันปิยะมหาราช ตรงกับวันที่ ๒๓ ตุลาคม ของทุกปี ซึ่งเป็นวันเสด็จสวรรคตของพระองค์ เมื่อวันที่ ๒๓ ตุลาคม พ.ศ.๒๔๕๓ รวมพระชนมายุได้ ๕๘ พรรษา
กิจกรรมในวันปิยะมหาราช
1. ทำบุญตักบาตรเพื่ออุทิศเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
2. วางพวงมาลาสักการะพระบรมราชานุสาวรีย์
3. จัดนิทรรศการเผยแพร่พระประวัติ และพระราชกรณียกิจ ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ให้เป็นที่แพร่หลายมากขึ้น
พระบรมราชานุสาวรีย์พระบรมรูปทรงม้า
การสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์
พระบรมราชานุสาวรีย์พระบรมรูปทรงม้า ประดิษฐาน ณ หน้าพระลานพระราชวังดุสิตแขวงจิตรดา เขตดุสิต ระหว่างพระราชวังสวนอัมพรกับบสนามเสือป่า ทางทิศตะวันออกของพระที่นั่งอนันตสมาคม หล่อด้วยทองสัมฤทธิ์ พระองค์ใหญ่กว่าขนาดจริงเล็กน้อย เป็นพระบรมรูปขณะเสด็จประทับอยู่บนม้าพระที่นั่งซึ่งยืนอยู่บนแผ่นโลหะสัมฤทธิ์ (สำริด)ประดิษฐานบนแท่นหินอ่อนสูง6เมตร กว้าง2เมตร ยาว5เมตร ห่างจากฐานของแท่นออกมา
 |
มีรั้วเตี้ยๆลักษณะเป็นสายโซ่ขึงระหว่างเสาล้อมรอบกว้าง9เมตร ยาว11เมตรที่แท่นด้านหน้ามีคำจารึกบนแผ่นโลหะติดประดับสรรญเสริญว่า
คำจารึกฐานองค์พระบรมรูปทรงม้า
ศุภมัสดุ พระพุทธศาสนากาลล่วงแล้ว 2451พรรษา
จำเดิมแต่พระมหาจักรีบรมราชวงศ์ ได้ประดิษฐาน แลดำรง
กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทราอยุธยา
เป็นปีที่ 127 โดยนิยม
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ บดินทรเทพ มหามงกุฎ บุรุศยรัตนราชวริวงษ์วรุตมพงษ์บริพัตรวรขัตติยราชนิกโรดมจาตุรันต บรมมหาจักรพรรดิราชสังกาศบรมธรรมมิกมหาราชธิราชบรมนารถบพิตร
พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จดำรงราชสมบัติมาถ้วนถึง 40ปีเต็มบริบูรณ์ เป็นรัชสมัยที่ยืนนานยิ่งกว่าสมเด็จพระมหาราชาธิราชแห่งสยามประเทศในอดีตกาล
พระองค์กอปรด้วยพระราชกฤษฎาถินิหาร เป็นอัจฉริยภูบาลบรมบพิตร เสด็จสถิตย์ในสัจธรรมอันมั่นคงมิหวั่นไหว ทรงอธิษฐานพระราชหฤทัยในทางที่จะทำนุบำรุงพระราชอาณาจักรให้สถิตย์สถาพรแลให้เกิดความสามัคคีสโมสร เจริญสุขสำราญทั่วไปในเอนกนิกรประชาชาติเป็นเบื้องหน้า แห่งพระราชจรรยาทรงพระสุขุมปรีชา สามารถสอดส่องวินิจฉัยในคุณโทษแห่งประเพณีเมือง ทรงปลดเปลื้องโทษ นำประโยชน์มาบัญญัติโดยปฏิบัติพระองค์ทรงนำหน้าชักจูง ประชาชนให้ดำเนินตามในทางที่งามดี มีประดยชน์เป็นแก่นสารพระทรงทำให้ความสุขสำราญแห่งประชาราษฎร์สำเร็จได้ ด้วยอาศัยดำเนินอยุ่เนืองนิจในวิริยพระขันติคุณอันแรงกล้า ทรงอาจหารในพระราชจรรยา มิได้ย่อท้อต่อความลำบากยากเข็ญ มิได้เห็นที่ขัดข้องอันเป็นข้อควรขยาดแม้ประโยชน์ แลความสุขในส่วนพระองค์ก็อาจจะสละแลกความสำราญพระราชทานไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินได้โดยทรงพระกรุณาปราณี พระองค์คือบุรพการีของราษฎร เพราะเหตุเหล่านี้แผ่นดินของพระองค์ จึงยงยิ่งด้วยความสถาพรรุ่งเรืองงาม มหาชนสยามถึงความสุขเกษมล่วงล้ำอดีตสมัยที่ได้ผ่านมา
พระองค์จึงเป็นปิยมหาราชที่รักของมหาชนทั่วไป ครั้นบรรลุอภิลักขิตสมัย รัชมงคล อภิเษกสัมพัจฉรกาล พระราชวงศานุวงศ์เสนามาตย์ราชบริพาร พร้อมด้วยสมณพราหมณ์อาณาประชาชนชาวสยามประเทศ ทุกชาติชั้นบรรดาศักดิ์ทั่วรัฐสีมาอาณาเขตมาคำนึงถึงพระเดชพระคุณอันได้พรรณนามาแล้วนั้นจึงพากันสร้างพระบรมรูปนี้ประดิษฐานไว้ สนองพระเดชพระคุณเพื่อประกาศพระเกียรติยศ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวปิยมหาราชให้ปรากฏสืบชั่วกัลปวสาน
เมื่อสุริยคติกาล พฤศจิกายนมาศ เอกาทศดิถีพุฒวาร จันทรคติกาล กฤติกมาสกาฬปักษ์ติตติยดิถี
ในปีวอกสัมฤทธิศก จุลศักราช 1270
ในการสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์พระบรมรูปทรงม้าขึ้นในครั้งนี้ มวลพสกนิกรชาวไทยและชาวต่างประเทศที่มาพึ่งบรมโพธิสสมภารอยู่ในขณะนั้น ร่วมกันสมทบทุนสร้างถวายเพื่อเป็นสัญลักษณ์แห่งพระเกียรติคุณของพระบาทสมเด็จพระปิยะมหาราช ผู้ทรงสร้างพระที่นั่งอนันตสมาคมและเพื่อถวายสักการะในวโรกาสที่พระองค์เสด็จเสวยราชสมบัติครบ 40 พรรษาบริบูรณ์ในพิธีรัชมังคลาภิเษกด้วย สำรับแบบรูปของพระบรมราชานุสาวรีย์ฯ ได้จ้างช่างหล่อชาวฝรั่งเศส แห่งบริษัทซูซ เซอร์เฟรส ฟองเดอร์เป็นผู้หล่อ ณ กรุงปารีส เลียนแบบพระบรมรูปทรงม้าของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ที่ประดิษฐานอยู่หน้าพระราชวังแวร์ซายส์ในประเทศฝรั่งเศส เมื่อคราวที่พระบาทสมเด็จพระปิยะมหาราช รัชกาลที่ 5 เสด็จประพาสยุโรปครั้งที่ 2 ในปีพ.ศ.2450 พระองค์ได้เสด็จประทับให้ช่างปั้นพระบรมรูป เมื่อวันที่ 22 สิงหคม ศกนั้น พระบรมรูปเสด็จเรียบร้อยและส่งเข้ามายังกรุงรัตนโกสินทร์ในทางเรือ เมื่อ พ.ศ.2451
ครั้นถึงวันพุธที่ 11 พฤศจิกายน พุทธศักราช 2451 ตรงกับวันพระราชพิธีรัชมังคลาภิเษกครองราชสมบัติได้ 40 ปี (ส่วนรัชดาภิเษกคือครองราชสมบัติได้ 25 ปี)เจ้าพนักงานได้อัญเชิญพระบรมรูปทรงม้า ขึ้นประดิษฐานบนแท่นรองที่หน้าพระลานพระราชวังดุสิต ที่ประจักษ์อยู่ในปัจจุบันจี้ โดยพระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสุนทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะดำรงพระราชอิสริยยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงอ่านคำถวายพระพรชัยมงคลเสร็จแล้วจึงน้อมเกล้าฯถวายพระบรมรูปทรงม้า กราบบังคมทูลอัญเชิญให้พระบาทสมเด็จพระปิยะมหาราช พระราชบิดาให้ทรงเปิดผ้าคลุมพระบรมราชานุสาวรีย์เป็นปฐมฤกษ์เพื่อประกาศเกียรติคุณในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ให้สถิตสถาพรปรากฏสืบไปชั่วกาลนาน
|
|
|
การศึกษา