อำเภอบรรพตพิสัย จังหวัดนครสวรรค์ เป็นหมู่บ้านดั้งเดิมมาตั้งแต่สมัยโบราณ พื้นที่ตั้งวัดเป็นเนินสูง มีภูเขาทุ่งนาและหมู่บ้านรอบ อาคารเคหะสถานต่าง ๆ สำหรับปูชนียวัตถุโบราณสถาน มีรอยพระพุทธบาทจำลองบนยอดเขา และพระพุทธไสยาสน์ในถ้ำเชิงเขา
วัดเขาหน่อ สร้างขึ้นเมื่อใดนั้นไม่ปรากฎหลักฐานแน่ชัด จากหลักฐานในราว พ . ศ . 2452 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ร .5 ยังได้เสด็จประพาสทางชลมารค ( ทางเรือ ) ทรงเยี่ยมราษฎรที่วัดบ้านแดน มีหลวงพ่ออุปนาแหยมเป็น
เจ้าอาวาส และยังได้พระราชทานสิ่งของให้วัด เช่น ดวงตรากงจักร ( ทองเหลือง ) ดวงตราอรัญจกรโคมไฟหลวง ปิ่นโตขนาดใหญ่ เล็ก ฯลฯ และยังเสด็จประพาสชมเขาหน่อ จากวัดไปถึงเขาหน่อ ระยะทาง 3,000 เมตร จากนั้นประมาณปี พ . ศ .2481 ทางวัดได้ทำการปฏิสังขรณ์เสนาสนะให้ถาวรขึ้น มีพระภิกษุมาอยู่เป็นหลักฐาน ประชาชนมาอยู่บริเวณใกล้วัดมากขึ้นจนถึงปัจจุบันและเรียกชื่อวัดว่า วัดเขาหน่อ
เจ้าอาวาสมี 2 รูป คือ รูปที่ 1 หลวงพ่อแท่น ยโสธโร ปี พ . ศ . 2491 ถึง พ . ศ . 2503 รูปที่ 2 พระครูนิวาตธรรมโกศล ( หลวงพ่อแนม ซึ่งเป็นพระเกจิชื่อดังเป็นที่เคารพนับถือของชาวนครสวรรค์และชาวบ้านทั่วไป ) ดำรงตำแหน่งตั้งแต่ปี พ . ศ . 2503 จนถึง ปี พ.ศ.2543 ปัจจุบันนี้ พระครูนิปุณธรรมาภรณ์ (หลวงพ่อขาล)
ถ้ำบริเวณวัดเขาหน่อ มีดังนี้
- ถ้ำพระพุทธไสยาสน์ เป็นถ้ำอยู่หน้าวัดเขาหน่อ เป็นที่สักการะของชาวบ้านละแวกใกล้เคียง
และผู้มาเยือน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้เคยเสด็จมาที่ถ้ำแห่งนี้ นอกจาก
เสด็จมาประทับที่ถ้ำแห่งนี้แล้ว
พระองค์ยังได้พระราชทานปิ่นโตเถาใหญ่ 1 เถา เถาเล็ก 1 เถา ตะเกียง
1 ดวง และเครื่องหมายยุทธการ ของพระราชทานดังกล่าวปัจจุบันยังเก็บรักษาไว้ที่วัดเขาหน่อ
- ถ้ำปลา เป็นถ้ำที่อยู่กลางภูเขามีน้ำใสสะอาด สามารถมองเห็นตัวปลาได้ชัดเจน
- ถ้ำเพชร มีความสวยงามตระการตา ผู้ใดเข้าไปเที่ยวชนจะรู้สึกเหมือนว่ามีประกายเพชรวูบวาบอยู่รอบ ๆ ตัว
- ถ้ำเทวดา พื้นที่บริเวณถ้ำมีความสะอาดสวยงามราวกับมีเทวดาอารักษ์คอยปัดกวาดอยู่ตลอดเวลา
- ถ้ำกาหลง เป็นถ้ำที่มีสภาพวกไปวนมาอาจเดินหลงทางได้
- ถ้ำเขาทะลุ เป็นถ้ำที่มีปากถ้ำกว้างใหญ่แลเห็นเป็นอุโมงค์มองทะลุออกไปอีกฟากหนึ่ง
- ถ้ำจระเข้ เป็นถ้ำที่มีรูปหินคล้ายจระเข้นอนยาวอยู่ในถ้ำ
- ถ้ำลับแล มีตำนานกล่าวว่า เป็นที่สิงสถิตย์ของคนลับแล มีเศษกระเบื้องลายคราม ปรากฏอยู่ เพราะครั้งหนึ่งเคยมีชาวบ้านไปขอยืมถ้วยชามของคนลับแลมาใช้แล้วไม่คืนตามที่รับปากไว้ ชาวลับแลจึงปิดปากถ้ำไม่ให้ใครเข้าไปอีก ก่อนวันจะมีงานปิดทองฝังลูกนิมิตของวัดเขาหน่อ ในวันที่ 1-9 มีนาคม พ . ศ . 2533 มีคนเล่าว่าได้ยินเสียงบรรเลงพิณพาทย์ ฆ้อง กลอง ในท่วงทำนองไพเราะจับใจ ดังแว่วมาจากทางด้านหลังถ้ำลับแล
- ถ้ำน้ำ หรือถ้ำวารีสวรรค์ กล่าวกันว่า เป็นถ้ำที่มีหยดน้ำย้อยจากหน้าผาลงสู่พื้นถ้ำจนกลายเป็นแอ่งน้ำใสสะอาด
- ถ้ำค้างคาว อยู่ที่เขาแก้ว ใกล้กับวัดเขาหน่อ ภายในถ้ำมีค้างคาวอาศัยอยู่จำนวนมาก เวลา
ใกล้ค่ำค้างคาวจะออกหากิน ทยอยกันบินออกนอกถ้ำมองเห็นเป็นแนวโค้งสีดำไปจนสุดสายตา เป็นภาพที่น่าชนอย่างยิ่ง
- ถ้ำชีปะขาว เป็นถ้ำที่เคยมีชีปะขาวชื่อ ชีปะขาวอู่ เป็นผู้มีวิชาอาคมแก่กล้ามาบำเพ็ญภาวนา และครั้งหนึ่งพระยาโกษาธิบดีเหล็ก และพระยาโกษาธิบดีปาน ได้เดินทางมาขอวิชาอาคมจากชีปะขาวอู่ที่ถ้ำนี้ ก่อนเดินทางไปเจริญสัมพันธไมตรีกับประเทศฝรั่งเศสในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
**************************
|