1.จำแนกตามการออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนกลาง จำแนกได้ 4 ปะเภท คือ
ประเภท
1.กดประสาท
ฝิ่น มอร์ฟีน โคเคอีน เฮโรอีน โซเดียมเซโคบาร์บิทาล(เหล้าแห้ง) ไดอะซีแฟม แล็กเกอร์ ทินเนอร์ กาว คลอไดอะซีป๊อกไซด์
2.กระตุ้นประสาท
แอมเฟตามีน (ยาบ้า ยาม้า ยาขยัน) อีเฟดีน (ยาอี) โคคาอีน กระท่อม ฯลฯ
3.หลอนประสาท
DMT LSD เห็ดขี้ควาย และสารระเหยต่างๆ
4.ออกฤทธิ์ผสมผสาน ซึ่งครั้งแรกกระตุ้นประสาท แต่เมื่อเสพมากขึ้นก็จะเกิดประสาทและทำให้ประสาทหลอนได้
กัญชา กระท่อม
2.จำแนกตามพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ.๒๕๒๒ และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๕) พ.ศ.๒๕๔๕ จำแนกได้ ๕ ประเภท คือ
ได้แก่
1.ยาเสพติดให้โทษชนิดร้ายแรง
เฮโรอีน อีทอร์ฟีน อะซีทอร์ฟีน ฯลฯ
2.ยาเสพติดให้โทษทั่วไป
ฝิ่น มอร์ฟีน โคเคอีน โคคาอีน ไดฟีน็อกซีเลต เอธิลมอร์ฟีน ฯลฯ
3.ยาเสพติดให้โทษชนิดเป็นตำรับยาที่มียาเสพติดให้โทษ ประเภทที่ ๒ ปรุงผสมอยู่ด้วย
ยาแก้ไอ ยาแก้ท้องเสียที่มิ่น โคเคอีน เป็นส่วนผสม
4.สารเคมีที่ใช้ในการผลิตยาเสพติดให้โทษประเภทที่ ๑ และ ๒
อะเซติลคลอไรด์ อะเซติกแอนไฮไดรด์
5.พืชเสพติดให้โทษ
กัญชา กระท่อม เห็ดขี้ควาย ซึ่งจัดเป็นยาเสพติดที่ไม่เข้าประเภท ๑ ถึง ๔