Ran khaa ya
   
 
 


การสานงอบ
งานจักสานงอบนับว่าเป็นที่รู้จักกันมาช้านาน เป็นงานศิลปหัตถกรรมที่ทำขึ้นเพื่อใช้ประโยชน์ในการประกอบอาชีพของชาวไทยโดยตรง ฉะนั้นงอบจึงนับว่าเป็นงานที่ควบคู่กับการประกอบอาชีพเกษตรกรรมจนถึงปัจจุบัน ศิลปะการทำงอบต้องใช้ความชำนิชำนาญและความประณีตละเอียดอ่อนเป็นอย่างยิ่ง ไม่แพ้งานจักสานประเภท อื่น ๆ สำหรับการทำงอบในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ก็นับได้ว่าเป็นทุนนิยมและทำกันเป็นอาชีพอย่างกว้างขวาง แหล่งผลิตงอบที่สำคัญที่สุดในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา เห็นจะไม่มีที่ใดผลิตได้มาตรฐานเท่ากับอำเภอบางปะหัน ชาวบางปะหันประกอบอาชีพนี้กันมากจึงถือได้ว่าอาชีพทำงอบมีความสำคัญทางเศรษฐกิจของชาวบางปะหันเป็นอย่างมาก นายธาราวุฒิ จุลวงศ์ ชาวตำบลบางนาง ร้า อำเภอบางปะหัน เป็น ผู้หนึ่งที่มีผลงานประดิษฐ์งอบที่สวยงาม เริ่มการทำงอบตั้งแต่วัยเด็ก และมารดาประกอบอาชีพทำงอบ ตั้งแต่บรรพบุรุษ ฉะนั้น มารดาจึงเป็นผู้ถ่ายทอดและฝึกฝนงานฝีมือนี้ให้อย่างใกล้ชิด มาโดยตลอด เมื่อจบการศึกษาได้เห็นคุณค่าของงานในอาชีพนี้ว่าสามารถใช้เลี้ยงตัวเองได้เป็นอย่างดี จึงทุ่มเทพลังกายและพลังสติปัญญาเพื่องานอย่างเต็มที่มาจนทุกวันนี้ อีกทั้งยังตระหนักถึงอนาคตว่าอาชีพการทำงอบจะสูญไปหากไม่มีการถ่ายทอดให้กับ คนรุ่นหลัง สำหรับผู้มีใจรักศิลปะคงทำได้ไม่เกินความสามารถ ถ้ามีความพยายาม มากพอ ผลงานจะสำเร็จสมบูรณ์อยู่ใน ขั้นมาตรฐาน
วัสดุ / อุปกรณ์
1. ไม้ไผ่ 5. เอ็น
2. ใบลาน 6. ด้ายเย็บผ้า
3. มีดบาง 7. เหล็กหมาด
4. เข็มใหญ่ 8. กระดาษสา
วิธีทำ

•  ขั้นเตรียม
การทำงอบเริ่มจากขั้นแรกคือการจัดเตรียมวัสดุในการทำงอบ
ตามรายละเอียดดังนี้
1. ไม้ไผ่ จักให้เป็นเส้นบางตามต้องการ ( กว้างประมาณ 2 เซนติเมตร )
2. ใบลาน ตัดเอาแกนกลางออกโดยใช้มีดกรีด เช็ดให้แห้งแล้วนำมารีดด้วยเตารีดถ่านให้เรียบ จากนั้นนำมาเขียนหรือกรีดออกเป็นเส้น ๆ บนกระจกที่รอง ถ้างอบถี่ก็เจียนให้เส้นเล็ก
3. การเหลาไพร ใช้ไม้ไผ่นำมาเหลาให้กลมแบนขนาดตามต้องการ
•  ขั้นขึ้นโครงรูป และส่วนประกอบ
- การทำโครงงอบ
1. จักตอกข้าง ข้างละ 2 เส้น จักเป็น 6 ขา ขาละ 6 เส้นงอบ 1 ใบใช้ 36 เส้น
2. นำไพรหัวละ 4 วง 4 เส้น ใส่ไล่ตั้งแต่วงเล็กไปหาวงใหญ่
3. ไพรใหญ่เป็นซีกนำมาทำเป็นวง
4. ใช้ตอก 6 ขา 6 เส้น นำมาขัด หรือสานให้เป็นหกเหลี่ยมเรียกว่าเก็บหัว สาน 1 รอบและใส่ไพรเล็กรอบที่ 2 ใส่ไพรใหญ่รองลงมา รอบที่ 3 ใส่ไพรใหญ่ขึ้น รอบที่ 4 ใส่ตอกตะแคง
5. ใส่หัวงอบลงไปในแบบโดยการหงายหัวขึ้น
6. สานด้วยตอกสาน 12 ตา ตาแต่ละตาจะเป็นหกเหลี่ยม ลูกหนึ่งมี
1 2-14 ตา สานตามแบบพิมพ์จนเสร็จ
7. ใส่ตอกทึบ 4 เส้น แล้วม้วนริมโดยการสานตอกหักโค้งลง
- การทำรังงอบ
1. นำไม้ไผ่มาจักตอกเป็นเส้นเล็ก ๆ (กว้างประมาณ 2 เซนติเมตร) สานให้มีลักษณะเป็นทรงกระบอกสำหรับสวมศีรษะ
2. โน้มให้เป็นกลีบมีดตอก
3. นำมาโค้งขัด ถ้า 6 เสาก็ใช้ 6 ปื้น 7 เสาก็ใช้ 7 ปื้น
4. โค้งให้เป็นรังโดยใส่กับหัวเข่า แล้วสานหัวโดยใช้ไพรกลมจนรอบ แล้วใส่รังแบบอีกชั้นหนึ่ง
(* ไพรกลม คือ ไม้ไผ่เหลากลม )
- การทำจอมหรือกระหม่อม
1. ตัดลานเส้นประมาณ 1 นิ้ว
2. เย็บซ้อนกับเป็น 6 เกล็ดหรือ 7 เกล็ด
3. ใช้มือดุน โดยใช้นิ้วกลางดุนให้เป็นรูปกรวย แล้วเย็บตามวงเวียนจนครบรอบ
4. พอเย็บเสร็จตัดใบลานด้านในส่วนที่เกินทิ้ง

•  ขั้นการประกอบ และการตกแต่ง
- การเย็บงอบ
1. นำใบลานที่เตรียมแล้วติดกับโครงโดยการเย็บ เย็บ 1 ตา เว้น 1 ตา
2. งอบลูกหนึ่งมี 7 เข็ม ( เย็บข้าง ) หรือ 7 เลียด เกล็ดรอบงอบ งอบ 1 ใบ มีหลายเกล็ด
3. เย็บไปรอบ ๆ งอบ แล้วเย็บคอโดยการเย็บ 1 เข็ม แล้วแทงข้าง 1 เข็ม
4. แล้วล้มหัวอีก 1 เต็มจนรอบลูก
- การใส่รังงอบ
1. นำรังที่เสร็จมาสวมที่หัวงอบใช้ไม้ขัดเหลาแบนๆ 2 อัน ปลายแหลมเพื่อให้แทงเข้ากับโครงงอบ หรือจะใช้ลวดลายมัดก็ได้ ใช้ไม้แทงทั้ง 4 ด้าน
2. ใส่รังงอบให้ขัดทีละข้าง พอขัดรังงอบเสร็จแล้วเป็นอันว่าประกอบเป็นตัวงอบสมบูรณ์ แบบ
- การใส่จอมหรือกระหม่อม นำเอาจอมหรือกระหม่อมที่เย็บเสร็จแล้วมาติดกับตัวงอบโดยการเย็บติด



ที่มา :
 
 
   
 
   
เว็บไซต์นี้ แสดงผลได้ดี บนความละเอียด 1024x768 Text Size Medium
วิชา การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อจัดทำโครงงาน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ปีการศึกษา 2558
โรงเรียนนวมินทราชูทิศ มัชฌิม อำเภอเมืองฯ จังหวัดนครสวรรค์
   
SITEMAP นโยบายความเป็นส่วนตัว
นโยบายการคืนสินค้า
กฎของร้าน