Ran khaa ya
   
 
การสานพัด
ทอผ้าพรมเช็คเท้า
การทำไม้กวาดทางมะพร้าว
การสานตะกร้าโดยไม้ไผ่
การทำกระเป๋าจากไม้ไผ่สาน
การสานสุ่มไก่
สรุปองค์ความรู้
เว็บไซต์ครูผู้สอน
คณะผู้จัดทำ
  การสานพัด

0
วิธีการทำพัด
           สานคัดเลือกไม้ ขั้นตอนแรกคือการเลือกไม้ไผ่ที่จะนำทาสานพัด ไม้ไผ่นิยมมาจักตอกสานพัดคือไม้สีสุก การคัดเลือกไม้จะต้องเป็นไม้ไม่อ่อนหรือแก่เกินไปเรียกว่า ไม้มันปลากด เนื้อไม้จะขาวเป็นมัน เมื่อนำไปย้อมสี สีจะเป็นเงาสดใส ไม้ที่นิยมนำมาสานพัดคือ ไม้อ่อน เพราะไม้อ่อนมอดจะกิน เมื่อแห้งเส้นตอกจะแตกเพราะเนื้อไม้หดตัว สำหรับไม่แก่ของเนื้อไม้จะเป็นสีน้ำตาล เมื่อย้อมสีสีจะไม้สด และเนื้อไม้ที่แก่จะกรอบแตกหักง่าย ไม้ที่เป็นตามดเนื้อไม้จะดำ ผู้สานจะคัดเลือกไม้ที่มีลำสมบูรณ์ปล้องยาว ปลายลำหรือกด้วยยอดไม่ด้วนเพราะ ไม้ที่ยอดหรือปลายลำด้วนเนื้อไม้จะหลาบไม่สมบูรณ์ การจักตอก นำไม้ที่คัดเลือกได้มาตัดเป็นท่อนด้วยเลื่อยคมละเอียด            ถ้าเป็นพัดเล็กใช้ปล้องยาวประมาณ 20 – 30 เซนติเมตร
0
และพัดใหญ่ใช้ปล้องยาวประมาณ 30 – 50 เซนติเมตร นำมาจักตอกเอาข้อไม้ออกให้หมด การจักตอกทำพัดละเอียด เส้นตอกจะมีขนาดเล็กเป็นพิเศษ มีความกว้างประมาณ 3 – 4 มิลลิเมตร ถ้าเป็นพัดธรรมดาหรือพัดหยาบขนาดเส้นตอกจะใหญ่ การจักตอกจะต้องนำผิวและขี้ไม้ออกให้หมด ลอกตอกด้วยมีดตอก ลักษณะของมีดตอกเป็นมีดที่มีส่วนปลายแหลมคมด้ามยาว เวลาจักตอก ผู้จักจะใช้มีดแนบลำตัว เพื่อบังคับให้เส้นตอกมีความบางเสมอกันตลอดทั้งเส้น การจักตอกนิยมจักครั้งละมาก ๆ นำตอกที่จักไปผึ่งลมหรือแดดให้แห้งก่อนนำไปยอมสี การย้อมสี การย้อมสีต้องย้อมลงภาชนะที่เตรียมไว้ และย้อมครั้งละมาก ๆ เป็นการประหยัดสี สลับสีตามต้องการ วิธีการย้อมต้องย้อมลงในน้ำเดือด จุ่มเส้นตอกให้ทั่วตลอดทั้งเส้นเมื่อย้อมแล้วนำตอกที่ย้อมไปล้างในน้ำเย็น เป็นการล้างสีที่ไม่ติดเนื้อไม้ออกก่อน จะเหลือเฉพาะสีที่ติดเนื้อไม่เท่านั้น

 

           นำไปผึ่งลมหรือแดดให้แห้งก่อนนำไปสานการสานพัดการสานพัดนิยมสานเป็นลวดลายต่าง ๆ ลายที่เป็นลายพื้นฐานของการสานพัดคือลายสองและลายสาม ประยุกต์ลวดลายให้มีความสวยงามประณีต ใช้เฉพาะลายพื้นฐานเท่านั้น เช่น สานยกดอกเป็นลายเครือวัลย์ ลายดอกพิกุล ลายดอกเก้า ลายดอกจันทน์ ลายตราหมากรุก เป็นต้น การเย็บพัดสาน นำพัดสานที่ตัดตามแม่พิมพ์มาเย็บขอบพัดด้วยดิ้นเงิน ดิ้นทอง หรือลูกไม้สีต่าง ๆ เพื่อเพิ่มความสวยงามให้แก่พัดสาน การเย็บในสมัยก่อนใช้เย็บด้วยมือ สมัยปัจจุบันนิยมใช้เครื่องจักรเย็บผ้าเย็บเพราะสะดวกและลวดเร็วกว่าการเย็บด้วยมือ การใส่ด้ามพัดสาน นำด้ามที่เหลาแล้วมาเจาะด้วยสว่านมือจำนวน 2 รู นำตัวใบพัดมาประกอบด้ามโดยใช้ตะปูหัวกลมตอกลงลงตามที่เจาะไว้ แล้วพับปลายตะปูทั้งสอง ยึดติดให้แน่น เพื่อให้พัดสานมีความคงทนและสวยงาม ใช้น้ำมันชักเงาทาเคลือบพัดทั้งด้ามและด้านหลังของตัวพัดก็จะได้พัดสานที่ความสวยงามตามต้องการ

 
 
   
 
   
เว็บไซต์นี้ แสดงผลได้ดี บนความละเอียด 1024x768 Text Size Medium
วิชา การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อจัดทำโครงงาน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ปีการศึกษา 2559
โรงเรียนนวมินทราชูทิศ มัชฌิม อำเภอเมืองฯ จังหวัดนครสวรรค์
   
SITEMAP นโยบายความเป็นส่วนตัว
นโยบายการคืนสินค้า
กฎของร้าน